Czarna i Królewska

Jesienne słońce dodaje ciepła ziemi. Już niedługo  - wiatr zdmuchnie z drzew ostatnie liście, przyjdzie ciemny listopad, a w duszy może zagościć smutek .

Łapię zatem ostatnie promienie słońca, zanim na dobre się rozgoszczą mgły na polach i przesłonią sobą dal.
 

Czytając moje posty można wywnioskować, że całymi dniami tylko podróżuję i wiodę beztroskie życie.
Tak naprawdę wyrywam te chwile, lawiruję pomiędzy rehabilitacją, pracą i domem.
Przez wiele lat mojej pracy zawodowej, nie było czasu na wyjazdy........
Dzisiaj żałuję swojego przepracowania, polegającego na ' łapaniu własnego ogona ".

Pomimo nieogarniania codzienności znajdźmy czas dla siebie, na niedalekie wyjazdy, na wypoczynek, znajdźmy równowagę pomiędzy obowiązkami i relaksem.
Kiedyś może nigdy nie nastąpić......
My się zmieniamy i świat wokół nas również, szkoda przeoczyć coś ważnego.

W południowo- wschodniej części naszego kraju często spotykam przeróżne obiekty kultury ukraińskiej.

Jest ich naprawdę dużo, niektóre już w stanie kompletnej ruiny.

Otoczone sędziwymi lipami stoją niekiedy podparte kołkami i opuszczone.

Cerkiew w Nowym Brusnie

(będzie remontowana, znalazła się pod opieką Muzeum Kresów w Lubaczowie). 

 W pobliżu cerkiewek, z reguły znajdują się stare wiejskie cmentarze,



Dlaczego nie porządkuje się tych nekropolii i powoli zarasta je wysoka trawa i krzaki ? 

 

 Historia sama się nasuwa i prosi o wyjaśnienie.   Z obiektami kultury ukraińskiej wiążą się oczywiście tragiczne losy tych terenów.

Jeżdżąc turystycznie po Roztoczu spotykałam pamiątkowe krzyże, postawione wśród pól - dla pamięci pomordowanych Polaków, w miejscach nieistniejących już polskich wiosek
(po otwarciu linków na dole stron umieszczono ramki, a w nich zestawienia).

Jedni potępiają Akcję Wisła, inni uważają, że była potrzebna.

 Trudno też o jednomyślność na Ukrainie: jedni potępiają UPA, drudzy uważają członków tej organizacji za bohaterów, w rodzaju polskiego AK.

A my, żyjący innymi problemami,  mający przesyt martyrologii widzimy tylko architekturę tych miejsc i mamy żal do naszego państwa, że niszczeje, zapomniana  przez tych, którzy powinni o nią dbać.

Chotylub

Bardzo zniszczone wnętrze cerkwi wymaga pilnej renowacji. 

Kowalówka - cerkiew Św. Mikołaja

 Kowalówka- stare drzwi do cerkwi 

Tymczasem potrzeba bardzo dużych środków- nakładów finansowych, by zachować w świetności, nieużytkowane już obiekty.

Gorajec- cerkiewka pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny ubiega się o wpis na listę UNESCO.

 

Jest odresteurowana,

 we wnętrzu znajduje się bogaty ikonostas.

 

 Na ścianach bardzo stare malowidła.

 

Radruż- odnowiona cerkiew Św. Paraskewy, w czerwcu 2013r. została wpisana na listę UNESCO. 

Dzwonnica wolnostojąca
Jest filią Muzeum Kresów w Lubaczowie.

Przy kamiennym murze stoi murowana kostnica z XIX wieku. Cerkiew pochodzi z wieku XVI.

 

 Dzięki mapom bez problemu można zlokalizować większość cerkiewek. 

Malowniczo wyglądają w jesiennej szacie.

 

Sporo wyposażenia tych cerkiewek- nieużytkowanego już mienia ruchomego - znalazło się jeszcze

przed wojną 



w  Muzeum Narodowym we Lwowie- dawnej kamienicy Królewskiej pod nr 6, należącej wcześniej do króla Jana III Sobieskiego..

 

Obecnie znajduję się ono w ukraińskim Muzeum Historycznym we Lwowie, które między innymi mieści się i w kamienicy Królewskiej

  i w dawnym Muzeum Historycznym Lubomirskich- w Czarnej Kamienicy pod nr 4.

 Otwórzcie proszę te linki- nie ma dużo do czytania...., ale do myślenia.....   owszem......

 

Zabytki kultury ukraińskiej w Polsce zostały dokładnie zinwentaryzowane.

Kto chce je zobaczyć może znaleźć obszerną dokumentację. 

Po drodze wstępujemy do Narola.

Kolejny ogołocony z drzew rynek - świeżo po rewitalizacji - zniknął stary drzewostan i pojawiły się krzewy w żwirku.

W kościele pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Narolu znajduje się ołtarz, który pochodzi z kościoła  Św. Marii Magdaleny we Lwowie. Zachęcam do zapoznania się z dzisiejszą historią lwowskiego kościoła.

&

 

Dla porównania cerkiewka na Ukrainie, na Zakarpaciu- również podobnie jak na Roztoczu - grekokatolicka.

Również wymaga remontu.

Na tych terenach nie ma już grekokatolików i zabytek niszczeje. 

 Kryta gontem dzwonnica straszy dziurami. Często tego typu zabytki  pokrywane są sidingiem i złoconą blachą, jeżeli w ogóle są remontowane, bo taniej jest wybudować nową cerkiew.....

 

 

&

 

Płoną w słońcu lasy.

Mam  swoje miejsce na Pogórzu Dynowskim, które lubię fotografować, ilekroć tamtędy przejeżdżam.

Za każdym razem wygląda inaczej, ale zawsze zachwyca grą kolorów, wstęgami pól i ich bezkresem.
 

Żyją na pogórzu ludzie, którzy jeszcze pamiętają czasy, kiedy po wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski, we wrześniu 1939 roku,  na mocy paktu Ribbentrop – Mołotow ustalono granicę na Sanie.
Wspominają je ze względu na swoich bliskich.

Pożyczyli mi nawet książkę Michała Ducia -  Wojenne losy chłopca znad Sanu .

Mieszkańcy domów, położonych w bezpośrednim sąsiedztwie granicy - do 800metrów, w tym wsi Bartkówka , zostali wysiedleni przez Rosjan na Polesie Wołyńskie, niedaleko miejscowości Sarny.

Na Wołyniu w początkowym okresie wiodło się Polakom nie najgorzej, szybko zasymilowali się z tamtejszą ludnością, ale z chwilą wkroczenia wojsk niemieckich do ZSRR, stali się celem brutalnej napaści i wielu z nich zostało zamordowanych przez Ukraińców.

Polacy starali się organizować samoobronę, jak np. : w Hucie Stepańskiej.

Kiedy nie mogli dłużej stawiać oporu, prosili o pomoc Niemców, a Ci obiecali, że ich odwiozą do miejsc, skąd przybyli na Polesie.

Takim to sposobem, uciekający przed Ukraińcami Polacy, zostali odtransportowani do przymusowej pracy w Niemczech.

Nie będę zdradzała treści książeczki, którą można kupić bezpośrednio u Pana Michała Ducia.

Jako mały chłopiec, po wkroczeniu wojsk aliancko- amerykańskich do Niemiec, w przeddzień końca wojny stracił prawą rękę, część palców u lewej, a odłamki pocisku wbiły mu się w nogę.

Książka jest relacją bezrękiego kreślarza, pracującego razem ze Zdzisławem Beksińskim w Sanockiej Fabryce Autobusów.

 

Wyruszył z Bartkówki i powrócił do niej - spalonej przez Ukraińców już po zakończeniu wojny. Po drodze tyle się wydarzyło. .

Jak pisze: „Wszystko ucichło, zgasły pożary, zmieniły się czasy, tylko nosi w sobie tę pamięć, jak coraz mniej liczni świadkowie tamtych czasów..”

Od czasu mojej choroby inaczej patrzę na życie ludzkie, stało się dla mnie jeszcze bardziej cenne.....,

Smutno kończę, ale niedługo już Wszystkich Świętych..- czas zadumy nad życiem.......
i tym co w życiu ważne....

Jak zawsze serdecznie pozdrawiam Wszystkich odwiedzających mojego bloga.